De Nederlandse gewoontes met Kerst zijn ons wel bekend. Maar hoe vieren ze nu Kerst in Polen, Italië, Engeland en Noorwegen? Wat staat er op hun kerstmenu?
4 Landen 4 keer anders Kerst
POLENIn Polen begint de Kerst al op kerstavond (Wigilia). Het is een speciale avond voor de Polen en wordt vooral in de familiesfeer gevierd. Er wordt de hele dag uitgebreid gekookt voor de avondmaaltijd. Traditioneel wordt er onder het tafelkleed stro gelegd en is er altijd één lege stoel voor een onverwachte gast. Het voorgerecht bestaat altijd uit barszcz (rode bieten soep) of paddenstoelen soep. Het hoofdgerecht bestaat uit (traditie) gebakken of gekookte karper. Verder wordt hierbij geserveerd: kool met erwten, pierogi (deegwaren gevuld met kool of paddenstoelen), haring en een salade van groenten. Als nagerecht is er een compote van gedroogde pruimen en de traditionele Poolse maanzaad taart. |
ITALIËKerst in Italië is een echt familie feest. Elke streek kent zijn eigen gerechten met Kerst. Het ontbijt wordt meestal overgeslagen en vooral de lunch is een belangrijk eet moment. Traditie is dat er vis op het menu staat. Er wordt groots uitgepakt. Er staan soms wel 7 tot 13 gerechten op het Kerstmenu. In Rome staat er vaak Capitone (zeepaling) op het Kerstmenu. In het zuiden kiest men vaak voor een pasta met zeevruchten of voor kalkoen gevuld met kastanjes. Ook een belangrijk gerecht tijdens deze uitgebreide lunch is cappelletti in brode (een soort tortellini). De cappelletti in brode wordt vers bereidt en dat betekend veel werk voor de bereider er van. Als nagerecht zijn er een aantal zoete gerechten die absoluut niet mogen ontbreken. Denk aan panettone (cake gevuld met rozijn, noten en gedroogd fruit), pandoro (zoet brood met veel boter) en torrone (nougat). |
ENGELANDAls voorgerecht staat er vaak een schaal met gemengde vleeswaren op het menu of potted shrimps (garnalen uit de Noordzee). Als hoofdgerecht is er kalkoen gevuld met kastanjes en worstenvlees. Als nagerecht is er de traditionele kerstpudding. In Engeland wordt zo’n vier weken van te voren al de traditionele kerstpudding gemaakt. Het is een pudding van donkere basterdsuiker, gedroogd fruit, rundvet, sterke drank en pittige kruiden. De pudding wordt gaar gestoomd en heeft dan zo’n vier weken de tijd om te rijpen. Als de pudding op tafel komt wordt hij overgoten met brandy en dan geflambeerd. |
NOORWEGENKerstavond (Julaften) is een zeer belangrijke avond voor de Noren. Om 17.00 uur luiden de kerkklokken het begin van het kerstfeest in. Iedere streek kent zijn eigen Kerst gerechten. In het midden en oosten van Noorwegen is ribbe (buikspek) het meest populair. Het wordt geserveerd met aardappelen, rode kool, zuurkool en een saus gemaakt van het water extract uit de oven. Aan de westkust van Noorwegen staat er van pinnekjot (lamsbout) op de menukaart. Het wordt geserveerd met gekookte aardappelen, koolraap en worstjes. Aan de Noorse zuidkust is torsk (kabeljauw) favoriet. Het wordt gekookt in water en geserveerd met aardappels, wortelen en een port saus. Op het land wordt medisterkaker (fijngemalen varkensvlees) gegeten. Als nagerecht is er riskrem, gemaakt van rijstepap. Bij de maaltijden drinken de Noren Aquavit (de nationale sterkte drank van Noorwegen) of Juleol (special gebrouwen Kerst bier). |
NOORS KERSTMENU VAN KARIANNE NESSEM – TREFFERS
RIBBE
- 1 rib stuk (dunne ribben) van zo’n 3 tot 5 kilo
- 1 liter water
- 10 teentjes knoflook
- Zout en peper
Doe veel zout op de ribben en laat het gedurende 1-2 dagen staan (dit maakt het echt veel lekkerder). Op de rib zit een vetlaag. Maak hierin een geruite patroon met een mes of scheermes, ongeveer 1 x 1 cm. Dan wordt de vetlaag makkelijker broos. Doe daarna veel gemalen peper op allebei de kanten van de rib. Verwarm de oven voor op 180 graden. Gebruik boven- en onderkant warmte. De rib in het midden van de oven plaatsen. Giet het water in een ovenschaal en voeg de knoflook toe.
Leg de ribben met de vetrand in het water. Na een uur haalt u de ribben eruit en draait het zodat het met de vetrand omhoog ligt. Belangrijk is het dat de vetrand waterpas ligt anders wordt de vetlaag ongelijk gebakken. U kunt onder de ribben bijvoorbeeld proppen met aluminiumfolie leggen zodat de hoogte van de ribben gelijk blijven.
Doe de ribben nog een uur de oven in. Zorg ervoor dat de ribben niet uitdrogen. Vul het water aan als het te snel verdampt. Het laatste half uur giet u af en toe saus/water over de ribben.
* Als de vetlaag niet broos genoeg is moet u de temperatuur verhogen tot ongeveer 230 graden. Blijf erbij zodat de vetlaag niet verbrand!
*Als de ribben tegen alle verwachting in niet knapperig worden dan kunt u de grill gebruiken voor een paar minuten. De ribben die wel goed zijn kunt u dan bedekken met aluminiumfolie.
MEDISTERKAKE
Medisterkake is een soort gehaktbal die bij de Ribbe gegeten wordt.
- 0,5 kilo medisterdeig (medisterdeig worden gemaakt van varkensvlees, rundvlees en eventueel extra vet van vee of varkens).
- 2 theelepels zout
- 2 theelepels aardappelmeel
- 0,5 theelepel gemalen gember
- 0,5 theelepel gemalen nootmuskaat
- 1 deciliter melk
- Boter om in te bakken.
- Peper
Meng de medisterdeig samen met het zout. Doe de aardappelmeel, gember en nootmuskaat erbij. Giet steeds een klein beetje melk erbij en mix dit met de hand of keukenmachine tot een (beetje) plakkerig geheel.
Maak de taartjes. Dit is het makkelijkst met natte handen of met twee lepels. Maak ze een beetje plat. Bak ze ongeveer 7 minuten aan elke kant in boter op medium warmte.
RISKEM
Riskem is een heerlijk nagerecht en wordt met een rode saus geserveerd.
- 3 deciliter slagroom
- 1 eetlepel suiker
- 1 theelepel vanillesuiker
- 5 deciliter koude rijstepap
- 25 gram gepelde amandelen (mag ook zonder amandelen)
RODE SAUS
- 2 deciliter siroop
- 3 deciliter water
- 1 eetlepel maïzena
Klop de slagroom stijf met de suiker en vanillesuiker. Roer de koude rijstepap losjes op en meng het met de slagroom. Voeg eventueel de gepelde amandelen toe. Hak een paar amandelen en strooi dit als garnering op de top.
Rode saus:
Meng de maïzena met water in een beker. Giet het mengsel in een pan en voeg de siroop toe. Verhit tot koken. Laat de saus afkoelen voor het opdienen.
Velbekomme (of wel) eet smakelijk!
is echt een heerlijk gerecht. ik maak het nu zo’n 8 jaar en als je dan die eerste hap met krokante vetlaag neemt .. mmmmmmmm!
Eerlijk gezegd heb ik nog nooit Noors gekookt maar met deze heerlijke recepten van mijn Noorse buurvrouw ga ik het snel uitproberen!
Hartstikke interessant stuk, Catja. Noors is voor mij een onbekende keuken. Kook jij vaker Noors?