Offley Port proeven in het Reypenaer pakhuis
Je hebt misschien gelezen dat Offley Port en Reypenaer de handen ineen hebben geslagen. We drinken in Holland aardig wat portjes weg, zo blijkt en we koken ermee. Maar het kan nog beter, vinden ze bij Offley. Port en kaas, een match made in heaven, zullen ze gedacht hebben en daarom organiseerden zij de zogenaamde ‘Take it slow & enjoy’ actie . De winnaars van deze actie mochten plaats nemen aan de Offley Proeverijtafel voor een kaas- en portproeverij. En op 6 september jl. was het dan zover; de winnaars mochten naar Woerden komen. Hier bevindt zich het meer dan 100 jaar oude pakhuis van Reypenaer. Een prachtige locatie voor zo’n proeverij, waardoor de bindende factoren van Offley en Reypenaer: geschiedenis, authenticiteit en ambachtelijkheid onderstreept werden.
Het Reypenaer pakhuis
Wij van lekker Tafelen waren er ook bij en wat hebben we geproefd, zeg! En genoten. Want het was alleen al leuk (en leerzaam) om al die Reypenaer kazen, van jonge nog gelige kazen tot de oudere, meer oranje gekleurde exemplaren, daar te zien liggen en te luisteren naar de uitleg over het ambachtelijke productieproces. Reypenaer kazen rijpen in het oude pakhuis dat grotendeels van hout is. Koop je Reyepenaar, dan weet je dat het een met de hand beklopte kaas is. De kaasmeester ‘beluistert’ op deze manier de kwaliteit van de kazen. Ze worden telkens met de hand gekeerd en van een nieuwe coating voorzien.
Je moet weten dat iedere kaas tijdens het rijpingsproces gemiddeld zo’n 2 kilo lichter wordt, dus ongeveer 2 liter vocht kwijtraakt. Dat vocht wordt gedeeltelijk afgevoerd naar buiten; gewoon door de deuren open te zetten; er komt geen airconditioning aan de pas. Een deel van het vocht trekt in het houten gebouw. Zo is dat hout doordrongen van het vocht en de geur die al die kazen decennia lang hebben uitgewasemd en krijgt iedere nieuwe kaas die er ligt te rijpen iets mee van zijn voorgangers. Het is de atmosfeer, de luchtgesteldheid van dat pakhuis, die Reyenaar kaas maakt tot wat het is: bijzondere kaas, kaas met een geschiedenis. Dat oude pakhuis, hè, dat is het geheim! Wie meer wil lezen over Reypenaer (en Wijngaard kaas) moet beslist de website eens bezoeken: www.reypenaer.nl
Offley port
Misschien ben jij een port kenner. Ik ben dat niet. Bij mij was het ‘gevalletje klok-klepel’…Ik heb eigenlijk altijd wel een fles port in huis. Twee zelfs, een witte en een rode. Voor mijn gasten, waaronder ook jonge portliefhebbers én om er mee te koken. Soms laat ik me een glas port voorzetten in een restaurant, bij een kaasplankje of bij een dessert. En daarbij reken ik op de sommelier, dat hij of zij de juiste port kiest bij het gerecht. Want, dat de ene port beslist de andere niet is, dat wist ik wel. Er zijn nou eenmaal grote verschillen in kwaliteit en in smaak. Maar ik moet bekennen dat ik bij het aanschaffen van een fles port altijd min of meer maar lukraak een goed uitziende fles uitkoos. Ik heb me nooit zo verdiept in de wereld van de port. Maar, ik beloof hierbij plechtig beterschap! Want wine and foodpairing is een discipline op zich. Iets dat je kunt leren door veel en bewust te proeven. En dat is precies wat we gedaan hebben tijdens dit event.
Offley Porto, onderdeel van Sogrape vinhos, werd deze middag vertegenwoordigd door twee heren. Paulo Mediana en de heer Vasco Magalhães. Op het visitekaartje van de heer Magalhães staat simpelweg: Wine Educator AWE. Wijnkenners weten dan genoeg. AWE is een afkorting voor Association of Wine Educators. Een vereniging van wijnexperts, vinologen die tot de top van de wereld behoren. ‘Wijnmeesters’, zij die lesgeven in wijn. En we kregen dan ook een prachtige les van senhor Magalhães. Over portwijn uiteraard; port is een afkorting van portwijn.
Wat hebben we over port geleerd
Te veel om hier allemaal te vertellen, dus ik beperk me tot de hoofdlijnen: Port is binnen de Europese wetgeving een beschermde naam, net als champagne of bordeaux. Portwijn komt uit een afgebakend gebied dat achter de Portugese plaats Oporto ligt en dat doorkruist wordt door de rivier Douro. Het Dourogebied bestrijkt zo’n 250.000 hectaren. De invloed van de zee(lucht), de bergen en dalen, de nabijheid van de rivier, het zijn tezamen factoren die verschillende microklimaten opleveren en daarmee een verscheidenheid aan wijnen. Offley port wordt geproduceerd volgens traditionele methode. De met de hand geplukt druiven worden van de steeltjes ontdaan en zacht geplet vóór gisting en maceratie (het losmaken van kleur en smaak van de schillen en de pitten in het sap).
Blend
Met uitzondering van portwijnen waar een jaartal op het etiket staat, is port altijd een blend: een selectie van meerdere, maar toch vergelijkbare wijnen van verschillende oogstjaren die gemengd worden om een constante kwaliteit en huisstijl te garanderen. Wat portwijn onderscheid van andere wijnen is niet alleen de verscheidenheid aan klimatologische omstandigheden in de Dourostreek, maar ook het gistingsproces. Dat wordt namelijk niet voltooid. De gisting wordt gestopt door het toevoegen van een neutrale wijnalcohol (77%). De zo verkregen portwijn moet nog minimaal 3 jaar rijpen voor het gemengd, gebotteld en verkocht wordt.
Er valt natuurlijk nog veel meer te vertellen over port. Bijvoorbeeld over de verschillende druivensoorten die gebruikt worden, of over de vaten waarin de portwijn rijpt, wat de verschillen zijn tussen een Ruby port, een Tawny, een Offley Reserva Forrester Porto en een LBV (Late Bottled vintage). Dat er behalve rode en witte port ook rosé port gemaakt wordt…Maar, dit alles en méér kan je teruglezen op de website van Offley: www.offley.nl Echt een aanrader!
Aan tafel…
De proeverij vond plaats in het proeflokaal op de eerste verdieping van het oude pakhuis. Op de tafels lagen de verschillende Wijngaard en Reypenaer kazen klaar op de ‘kaas guillotine’ en ieder kreeg vijf verschillende portsoorten ingeschonken: White, Ruby, Tawny, LBV en Reserva. Er werd ons gevraagd om eerst te kijken naar de kaas en eraan te ruiken. Al kijkend, ruikend en voelend mochten we een inschatting van de leeftijd van de kaas maken en vertellen welke geuren we waarnamen. Karnemelk, verse roomboter, vanille, de specifieke geur van kuilgras, het waren zo een aantal geuren die genoemd werden. En bij de Reypenaer V.S.O.P. kwam zelfs chocolade om de hoek.
Om te bepalen welke portsoort het beste bij een kaas paste, moesten we met behulp van de guillotine steeds een dun plakje kaas afsnijden. Het mag gek klinken, maar je proeft de kaas het best als je een dun stukje in je mond stopt. Na het kauwen op-en inslikken van de kaas neem je een slokje port. En dan komt het moment waarop je kunt beoordelen of kaas en port een goede match zijn: je moet de combinatie niet alleen lekker vinden, je moet de kaassmaak ook ná het inslikken van de port nog een beetje in je mond voelen hangen. Proef je uitsluitend port in de nasmaak, dan is de port te sterk voor de kaas, of de kaas te licht voor de port; ’t is maar hoe je het bekijkt.
De kazen
Zo proefden we achtereenvolgens de Wijngaard Chèvre Affiné; een instapmodelletje geitenkaas, zo zacht van smaak dat bijna iedereen hem zal lusten. De Chèvre Gris; een iets pittigere geitenkaas die direct bij Marlene en mij in de smaak viel. De Wijngaard Affineurs; een allemansvriend, ook wel ontbijtkaas of hotelkaas genoemd. De Reypenaer 1 jaar; het vlaggenschip van Reypenaer. De tweejarige Reypenaer V.S.O.P.; een kaas die ongeveer 25% van zijn oorspronkelijke gewicht verloren heeft tijdens het rijpingsproces en de trots van Reypenaer. En tot slot de De Reypenaer X.O. Reserve; het summum van de Reypenaer kazen. Deze kaas van zomermelk uit augustus/september heeft 2 ½ jaar mogen rijpen en is een volle, romige kaas voor echte levensgenieters.
Kies je eigen favoriete Offley Port
Het selecteren van de juiste port bij deze kazen was niet in alle gevallen even makkelijk. Maar ja, dan nam je nog een slokje, nog een hapje en zo kwam je dan uiteindelijk toch tot een keuze. Helemaal geen nare opgave 🙂 En dat de meningen niet altijd eensluidend waren, ligt voor de hand. Zoveel mensen, zoveel smaken.
Reypenaer en Offley Port hebben er in ieder geval een geweldig leuke happing van gemaakt. Het was een feestje om er namens Lekker Tafelen bij aanwezig te mogen zijn. Wij hebben onze favoriete port en kaas gevonden en nu de rest van Nederland nog…
Meer beeldmatriaal vind je in onze foto gallery.